nu in de bioscoop: een docu over burn-out

Auteur anna b.

Een foto in allerlei tinten blauw. Uiterst rechts een verpleegster in hurkzit. Ze zit voorovergebogen, haar ge-mutste hoofd in haar handen. De zware prijs van liefde voor het vak staat in rode letters op de muur achter haar. 

Dat beeld, de intro van een artikel van An Candaele in Gezinskrant De Bond van 8 september 2017, zit op mijn netvlies; de inhoud van het artikel naar aanleiding van de film Burning Out – Ziekenhuis onder stoom van de Belgische regisseur Jérôme Le Maire die dinsdag in première ging, op mijn huid. Woord en beeld gooien me drie jaar terug in de tijd.

Om zijn docu te maken, volgde Le Maire twee jaar lang een chirurgische eenheid in één van de grootste ziekenhuizen van Parijs. Een heel specifieke situatie in feite, maar organisatorisch én intermenselijk een uitnodigende spiegel voor tal van andere bedrijven.

Ik zal de film niet gaan bekijken. Met de burn-out heb ik het wel gehad. En ik hoef ‘m zeker geen tweede keer. Ook niet via een projectie op het witte doek. Maar een aantal uitspraken en inzichten van personages in de film zouden zomaar uit mijn mond of pen kunnen vloeien. En omdat ik merk dat er hier nog elke dag lezers terecht komen via zoektermen rond burn-out, lijkt het me nuttig één en ander hier gewoon te delen. Als één lange quote. Voor wie het interesseert, natuurlijk. (De anderen nemen dan toch gewoon een dagje vrij, niet? 😉 )

… “Na elke voorstelling ontmoet ik mensen die me zeggen dat zich precies hetzelfde voordoet waar zij werken. De situatie in dit Franse ziekenhuis lijkt eerder norm dan uitzondering”, zegt regisseur Le Maire daarover. “Burn-out is overal en lijkt wel een epidemie.”

Geëngageerd de afgrond in

Jammer genoeg – zo blijkt in de film – worden de geëngageerde krachten als eersten de afgrond in geduwd omdat ze er het meeste energie in steken. Zij die ‘door de kracht van hun roeping en de liefde voor hun vak weerstand bieden en zich uitputten om de zin van hun werk en hun menselijkheid te bewaren.’ De kiem van de film ligt bij het boek Global burn-out van Pascal Chabot. Die auteur gaf over zijn boek een lezing in het ziekenhuis, op vraag van anesthesiste Marie-Christine Becq. Regisseur Le Maire was mee uitgenodigd door Chabot en was verrast dat de conferentie niet bedoeld was voor getroffen patiënten maar voor de verzorgers zelf. Becq is een typische ‘toxic handler’. Toxic handlers redden hun bedrijf door empathie, maar betalen daar vaak een zware prijs voor. Zij kan het verlies van zin in haar werk niet gelaten ondergaan, noch de tegenstrijdige richtlijnen bij gebrek aan leidinggevenden en andere organisatorische problemen. “Ik ben heel trots op mijn werk, maar mijn baan slaat nergens meer op”, zegt ze bedroefd. “Ik vul alle vakjes in, ik ben een braaf soldaatje. Voor mij gaat anesthesie niet om die onnozele lijst die ik elke dag krijg. Sorry hoor.”

Hoelang blijf je ontmoediging de baas?

Dat niet het werk zelf de kern van het probleem vormt, verwoordt een chirurg: “De chirurgie vermoeit niet, maar het zijn de problemen, het gedoe.” Marie-Christine Becq wil de ‘dingen veranderen’ en ondanks het feit dat ze daarbij frustrerende ervaringen oploopt, debatteert ze, kaart ze problemen aan, verdedigt ze, zit ze in raden allerhande … Omdat het sterker is dan haarzelf, de aard van het beestje zeg maar. Wie al eens door een burn-out geveld werd door diezelfde ‘aard’, zal bij deze film meer dan eens hevig moeten slikken bij de akelig herkenbare situaties en mechanismen. Je houdt als kijker je hart vast of en hoelang de hoofdpersonages de ontmoediging de baas zullen blijven en je aanhoort verbouwereerd de resultaten van de eerste audit die voorbijgaat aan de noodkreet van het personeel.

Je ziet in de film pijnlijk gebeuren hoe mensen het plezier in hun werk verliezen. Sommigen raken gefrustreerd en snel ontvlambaar, anderen worden eerder onverschillig. En mensen zoals Becq rapen na elke ontmoediging hun krachten weer samen om nog eens te proberen het tij te keren. Tot ook zij breken.

Fnuik de passie niet

Een nota van Doctors4doctors over het probleem geeft de kern van de zaak weer, en heus niet alleen voor artsen. “Om bevlogen te kunnen blijven in onze job, dien je je eerst verbonden te voelen. Ten tweede dien je voldoende autonomie toegewezen te krijgen om te doen en te laten wat nodig en juist is. Ten derde is een adequate en veilige omgeving nodig om competenties te ontwikkelen.”

Nu maar hopen dat veel leidinggevenden, directeurs en managers in de spiegel zullen kijken die de film voorhoudt. In het belang van de mensen die in hun bedrijf werken én in het belang van het product of dienst dat die – vaak bevlogen – mensen daar leveren. Hoe jammer is het niet als mensen – zoals een dokter in de film – zeggen: “Lange tijd voelde mijn job niet als mijn werk, maar nu is het niet langer mijn passie.” Of – zoals een hulpverpleegkundige in diezelfde film: “Het werk schenkt voldoening als je geïnteresseerd bent in wat er gebeurt. Om geïnteresseerd te zijn moet je in goeie – lees: betrokken – omstandigheden kunnen werken.”

uit de tekst van An Candaele in Gezinskrant de Bond

P.S. De foto van de zonsondergang is genomen vanuit het slaapkamerraam van B&B Le Jour et la Nuit in Vaison-la-Romaine.

32 gedachtes over “nu in de bioscoop: een docu over burn-out”

  1. “Fnuik de passie niet”. In dat zinnetje zit het helemaal. Volgens mij (mijn ervaring) hebben werkgevers liever geen mensen met passie maar verkiezen ze mouwvegers en hen die het voor de centen doen. Die kunnen ze naar hun pijpen laten dansen.

    Geliked door 2 people

    Beantwoorden

  3. goeie blog is het Annaberg.

    die verbondenheid hé, daar lig ik ook van wakker soms, maar deze in is treffend naar mijn gevoel –

    “Ik ben heel trots op mijn werk, maar mijn baan slaat nergens meer op”, zegt ze bedroefd. “Ik vul alle vakjes in, ik ben een braaf soldaatje. ”

    ik sta al even – in de rand – te kijken naar de maatschappij en de werkende vrienden. hoe ‘buigzaam’ ze moeten zijn is voor mij nog steeds heel erg verbazend…

    waar is de verbondenheid met de eigenheid van de mensen als werknemers, als werkgevers en als individu? – ze komen in de handen terecht van vele hulpverleners, en zo is de cirkel ‘rond’

    talent zinvol inzetten, een zin die bekt, maar is stilte weer verdwijnt na verloop van tijd… mee met de ratrace is geen keuze meer je hebt er een dikke portie lef en moed voor nodig om uw talenten te durven en mogen uiten!

    lang leven het bloggen!

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  4. Persoonlijk denk ik dat de broodnodige autonomie in het werk een heel belangrijke voorwaarde is. We worden teveel omringd met regeltjes en verliezen onze vrij-heid en enthousiasme.
    Ik zag veel mensen in mijn werkende omgeving sneuvelen terwijl ze erg bevlogen zijn, maar te weinig gewaardeerd in hun eigen-heid.
    In het onderwijs, net zoals op vele andere plaatsen, moet ook te veel energie gaan naar het (zinloze) papierwerk. De essentie “er zijn voor de studenten” komt op de tweede plaats. Dat demotiveert.
    Prachtige krachten verdrinken op die manier….

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  5. Ik deelde pas op mijn FB een stukje over een werkende mier die kapotgemaakt werd. Om de film te gaan zien heb ik, om dezelfde reden als jij, echt geen zin. Maar wat je schrijft is zo herkenbaar. Juist de bevlogen, goede mensen sneuvelen, omdat ze hun hart in hun werk kunnen verliezen. Als dat gewaardeerd wordt en op de juiste punten gestimuleerd, dan voedt je en gaat zo iemand nog mooier presteren en groeit, maar bij misbruik sneuvelt het en stort het geheel als kaartenhuis in elkaar. En dat is het probleem van deze tijd….

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  6. Het is zo zo waar… en zo zo gevaarlijk… groeten vanaf mijn bureautje in het onderwijs… waar ik ook soms vecht tegen de bierkaai en de ontmoediging. Men is zo fout bezig… Ik hoed mij… en ik leef mee met zoveel jonge collega’s die vol enthousiasme staan te springen en gaandeweg ontmoedigd geraken of nog erger in de afgrond vallen… Gelukkig heb ik een passie buiten het onderwijs. Anders zou ik het ook niet redden. Lieve groet X

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

      1. Kon ik maar stoppen… ja, dat meen ik… maar daar kan en mag ik mij niet in vastbijten, want het is nog niet mogelijk. Ondertussen overleef ik het wel… maar mijn hart ligt niet meer hier… het is allemaal een beetje op.

        Geliked door 1 persoon

      5. Een slechte dag is nog geen slecht leven, maar de miscommunicaties de laatste dagen kwamen mij de oren uit! Iets wordt afgesproken en dan weer gewijzigd en dan weten ze weer van niks… het lijkt nergens naar. Soms wordt het mij weleens teveel. Maar nu moet ik deze week niet meer optrekken en de zon piept er even door, dus ja, dat geeft de burger weer moed!

        Geliked door 2 people

  8. Ik heb de film gezien
    Een gewaarschuwd mens
    telt voor twee…
    Ik zie het overal gebeuren
    Reorganisatie, verandering van taken:

    “De chirurg werd ontslagen
    omdat de punt
    van zijn potlood
    te sxherp geslepen was
    en hij een
    onleesbaar handschrift
    zixh had aangeleerd”

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

      1. Anders moeten
        Men ziet elkaar
        maar doet hoegenaamd niets
        Ik laat de boel gewoon
        het mislukt toch wel een keer
        Stoten zij hun neus…
        Ik doe wel
        wat er van me verwacht wordt
        en zelfs meer
        Zeg mensen gedag
        en houd deuren open…

        Geliked door 1 persoon

  9. Als we ons toch genoeg blijven roeren, door films, artikelen, blogs als deze, dan moet het tij toch echt te keren zijn… Hoop ik! Maar dit lezend, realiseer ik mij dat ik deel uitmaak in mijn huidige tijdelijke job van het uitbannen van de verbondenheid, de gezelligheid, de kneuterigheid. Het is een beetje het mier-verhaal van Marije waar ik midden in zit: ik help mee een nieuwe afdeling op te richten die de ondersteuners ondersteunt… En dat moet vooral allemaal heel professioneel. Het hart, de bezieling, verdwijnt op deze manier… Ik ga morgen anders naar mijn werk. Ik zal me hard gaan maken voor het behoud van eigenheid en autonomie, waar dat maar mogelijk is. Dank voor dit blog! ❤️

    Geliked door 2 people

    Beantwoorden

  10. Een blogstukje om over na te denken. Naar de film ga ik niet zien. Ik heb express voor de thuiszorg i.p.v. voor een rusthuis gekozen net om die redenen die vaak een burn-out in de hand werken. Tuurlijk staan ook wij weleens onder druk maar ik heb de ibdruk wij toch minder dan andere diensten. We zijn ook vaak de laatste dienst waar nieuwe richtlijnen e.d. worden ingevoerd. Doorgaans zo’n 5 jaar na dato wat maakt dat er tegen dan de kinderziekten en knelpunten al zo goed als uit zijn… 😊

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

Geef een reactie op annaberg Reactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.