van minnespel en overspel

Auteur anna b.

Voor u uw voorhoofd in een bedenkelijke frons trekt: met een luxe bio-ontbijt achter de kiezen en een romantische wandeling in het park in de benen, is alles hier nog (liefdes)koek en ei. 😉

En of je je nu wel of niet laat meedrijven op de Valentijn-trein, je moest de voorbije weken al op Venus of Mars vertoeven om de trillingen niet te voelen. Nauwelijks een krant of tijdschrift, radio- of tv-programma, blog- of ander land die/dat niet geïnfecteerd geraakte. Zelfs in ons dorp liep ik bijna letterlijk tegen al te rooskleurige reclame aan 😉 (zie foto bovenaan). 

Zoveel tinten lenige liefde – of je in al die vormen ook echt van liefde kan spreken, laat ik even in het midden – die de revue passeerden: van romantische, geletterde of georchestreerde liefde, blindgetrouwde, tinderdatende en verleidelijke, over eeuwige en kortstondige, gewilde en ongewilde, mooie en gore, monogame, non-monogame en  Oxfamseks tot trouwe en ontrouwe, zinnenstrelende en overspelige.

Ik mag er graag over lezen. Over mensen die liefhebben en hoe dat zo komt. Luisteren naar wat schrijvers en specialisten te zeggen hebben. Nieuwe begrippen en inzichten leren kennen. En eerlijk gezegd, dat waren er nogal wat.

Om te beginnen, dat de Grieken de liefde vijf namen gaven. Eros, de prilverliefde, kende ik al. De andere niet: Agapè, de beheerste en verdiepende, Philia, de vriendschappelijke, Sorgè, de ouderlijke of familiale en Xenia, de liefde voor de vreemdeling. Had ik vroeger Grieks mogen studeren (ik wilde het graag, maar mijn vader was ertegen), was ik met deze exotische begrippen waarschijnlijk wel vertrouwd. Nu was het een interessant weetje. Een verklaring ook voor de herkomst van x-aantal andere woorden in onze taal.

Daarnaast verscheen er nogal wat over overspel. Een bizar woord trouwens, overspel. Want over welk spel ga je (over)? Zijn huwelijken en andere samenlevingsvormen in de naam van de liefde gezelschapsspelen met een set breekbare en overtreedbare regels? Leuke dingetjes om onze vrije tijd mee op te vullen? Ik hoop en wens het niet. Een mini-etymologisch onderzoek gaf me geen eenduidig antwoord. Behalve dan dat ‘overspel’ stamt uit een tijd waarin van huwelijks- en andere contracten nog lang geen sprake was. Het spel-gedeelte zou verwijzen naar het ‘spel der minne‘, het liefdesspel. Het over-stukje slaat dan op het teveel, op het perken en grenzen te buiten gaan, op overdaad. Als in ‘gaan spelen op/met een ander’. Volgens Vercouillie (1925) bestond er in het Middelnederlands zelfs al een uitdrukking in die zin als in ‘Soe speelde boven haeren man’.

Bovendien bestaan er volgens de Amerikaanse psycholoog Douglas LaBier zes soorten overspel. Hij bedacht er deze termen voor:

  • de ’t is alleen goesting’-affaire
  • de ‘nu zal ik het je eens laten voelen’-affaire
  • de ‘alleen maar in het hoofd’-affaire
  • de ’t blijft in de familie’-affaire
  • de ’t is niet echt een affaire’-affaire
  • de ‘geestelijke én lichamelijke’-affaire

Daar kan een mens zich wat bij voorstellen. Niet alleen bij het ‘wat’ of ‘hoe’, maar ook bij wat die ‘affaires’ kunnen aanrichten bij de niet-spelende partner. En als we de cijfers mogen geloven, is het een (grote) meerderheid die vroeg of laat met één of andere vorm van overspel te maken krijgt. Veel meer nog dan we zouden denken. Want we praten er niet graag over, zegt seksuologe Esther Perel, die onlangs nog een vorm, eigen aan het digitale tijdperk, toevoegde: het micro-overspel of micro-cheating. Een opeenvolging van kleine dingen – verliefde of geladen berichtjes via sociale media of suggestieve emoji, online contact op vreemde tijdstippen, … – die op zich niet ‘fout’, ‘verkeerd’ of ‘kwetsend’ zijn, maar dat wel kunnen worden als je ze voor je man of vrouw verborgen houdt. Uit schaamte bijvoorbeeld. Of omdat je weet dat hij of zij dat niet leuk vindt. Omdat een gevoelsgrens overschreden is. Perel pleit daarom voor een open communicatie over en begrip voor elkaars grenzen. Want ontrouw en/of overspel hoeven niet noodzakelijk het einde van een relatie te betekenen.

En toch … Alle onheilstijdingen ten spijt blijf ik geloven in het zogenaamd romantische ideaal van één voor altijd. Het feit dat die ander je koos. Vanuit het hart. Eén uit zeven miljard*.

 

*uit een gedicht van Geert De Kockere

 

 

33 gedachtes over “van minnespel en overspel”

  1. ’t Blijft in de familie-affaire. Hmmm, ik weet niet goed wat ik me daarbij moet voorstellen. En of ik me daar wel iets bij wil voorstellen. Grappig dat deze Amerikaan het schitterende Vlaamse woord goesting kent. Maar, als ik me een grapje mag veroorloven, LaBier, what’s in a name, de man móet Vlaamse roots hebben. 🙂

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  3. Vele soorten liefde houden me bezig, want ik ben een ‘liefhebber’…
    Met verschillende liefdes bedoel ik liefde voor mijn echtgenoot – die is anders dan die voor mijn kind of mijn moeder of mijn zus of mijn broer of mijn vriendin… Ik voel zelfs een soort liefde voor de mens achter het blog. En daar hoor jij zeker bij!
    ❤️

    Geliked door 3 people

    Beantwoorden

  10. Mooi woordenspel, weerom. “Oxfamsex” lijkt me alvast een kanshebber om ergens een nominatie in de wacht te slepen, als woord dan. “Xenia” kende ik dan weer niet , maar wel het giftige “Xeno”, vrij vertaald als “vuile buitenlander”. Niet dat ik ooit Grieks heb gestudeerd, maar ik heb er enkele maanden gewoond en hebt het ondanks de ongeëvenaarde griekse gastvrijheid toch een aantal keer mogen aanhoren.

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  11. Oh, ik deed dan wel één jaar Grieks op school (zo jammer dat je dat niet mocht volgen!), maar dat was duidelijk niet genoeg om die vijf termen al te leren kennen. Merci! Want ook al deed ik het maar één jaar, mijn “liefde” voor oud Grieks blijft groot 🙂

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  13. oh de liefde ja de verschillende vormen, ook de liefde voor de chocolade al is dit in mijn geval de puurste van meer dan 70%
    goeie blog, ik geniet van je prachtige zinnen in veel zinskracht…

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  14. We leren hier heel wat bij over het “spel der minne”. Voorwaar een complexe aangelegenheid. Zeker als men ééntje moet kiezen uit zeven miljard. Simpel is dat niet. 🙂

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  15. Interessante definities, die voor overspel. En ik had géén idee dat er vijf verschillende soorten liefdes bestonden in het Grieks 🙂 Ik geloof wel in eeuwige liefde, in die kans van 1 op 7 miljard. Dat is een mooie gedachte.

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.