“Sokken zijn er niet om je te herinneren aan vreemde of verre reizen. Ze zijn gewoon je vuile was. Ze zijn je kleren. Kijk er niet doorheen. Draag ze gewoon.”
(Leonard Cohen, in Death of a Lady’s Man uit 1978, een verzameling poëzie en proza. – eigen vertaling)
Het is niet onmiddellijk een uitspraak die ik van de dichter-zanger zou verwachten. Er is het woord ‘sok’ zegt hij en het ding ‘sok’ en die mag je niet met mekaar verwarren. Terwijl poëzie toch heel vaak speelt met taal en werkelijkheid en beide vermengt of van de ene naar de ander schuift en weer terug.
Ik vraag me af waarom Cohen dat schreef. Het lijkt alsof hij wil waarschuwen voor (te veel) associaties. Alsof je dingen en woorden die die dingen benoemen, beter geen achterliggende realiteiten of ervaringen laat oproepen. Alsof je herinneringen, gevoelens of zelfs geuren die in het zog van woord en ding geëvoceerd worden, moet ‘smoren’. (Misschien is het wel door dat inzicht dat hij de poëzie vaarwel zei en liedjes begon te zingen. )
Dat vind ik moeilijk. Want dat is nu net wat associatieve beelddenkers doen. Mij gebeurt het vaak. Soms is het alleen een woord of een naam. Soms is het een beeld dat de bal aan het rollen brengt. Ik kan het niet tegenhouden. Het gebeurt vanzelf. Zoals zondagnamiddag. De ochtendregen had plaats geruimd voor een blauwe lucht en een voorzichtige lentezon scheen door het raam van de eethoek naar binnen. Ze verdeelde de tafel in een lichte en een donkere helft en deed de bloemetjes van de gedroogde lavendel op de vensterbank oplichten.
Als ik zoiets zie, zie ik niet alleen lavendel die zijn beste tijd gehad heeft, maar een hele wereld achter die blauwe bloemetjes. Om te beginnen, de heuvels van les Baronnies en de Franse hoogzomer. Vakantie. De hitte van de Provençaalse zon tussen de huizen in middagslaap. Lome dagen en mooie vergezichten, een koel glaasje rosé op een zomers terras waar de badhanddoeken hangen te drogen van de dag. Zo’n zomeravond buiten met een krekelkoor op de achtergrond. En de geur van lavendel die reikt tot waar je zit, omdat het veld vlakbij het vakantiehuis die namiddag geoogst werd.
Dat allemaal zit in die lavendel. En dat is meer dan zomaar een bloemensoort.
annasblogeenjaarertussenuit.com 
Heerlike somervakansies, né Anna!
LikeGeliked door 1 persoon
O ja. 😊
LikeGeliked door 1 persoon
Mooie gedachtenstroom heb je neergezet.
Met jouw associatief vermogen zit het wel goed Anna. Maar die sok, daar blijf ik toch over piekeren.
LikeGeliked door 1 persoon
Als je eruit bent, mag je het delen, hoor. 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
:-))
LikeGeliked door 1 persoon
Ok, hier isie:
https://harmeblogt.com/2018/03/12/oude-sok/
LikeGeliked door 1 persoon
😄 Zo’n uitge-brei-d antwoord. Mooi.
LikeLike
Heerlijke associaties!
Misschien is die uitspraak bedoeld om te relativeren? Dat, als die sok een gat heeft of continu afzakt, het uiteindelijk maar een ding is en niet eeuwig bijgehouden moet worden? Ook al heeft het een leuke print of hangen er goede herinneringen aan. Dat is toch hoe ik het interpreteer, dat je een ding niet hoeft bij te houden voor de herinneringen en omgekeer, dat je geen ding nodig hebt om je herinneringen bij te houden.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, dat is een mogelijke lezing. Klinkt heel aannemelijk. 😊
LikeGeliked door 1 persoon
Ik had misschien duidelijker moeten vermelden dat het ging over taal en werkelijkheid. Hij had het over sokken, maar even goed over vlinders en wat die zouden kunnen oproepen.
LikeLike
In het verlengde van wat Trijnewijn zegt: volgens mij gaat het om het banale van een sok. Of het banale van kleding in het algemeen (en dat er zoiets bestaat als voetballers die zweren bij hun lucky boksershort, bvb.). Lavendel is in elk geval niet banaal. 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
😀 Als je de zin zonder zijn context ziet, is het dat zeker. Maar hij noemt ook een vlinder… niet zo banaal, vind ik, of toch?
LikeLike
Ha, nu lees ik pas je reactie op Trijnewijn goed. Ok, wel dan heeft hij het gewoon mis. Om er Marie Kondo bij te sleuren: “does it spark joy?” Dan kan een sok meer zijn dan gewoon een sok. 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Geweldig! Snap het helemaal. 😀
LikeGeliked door 1 persoon
Ik hou het bij het verlangen naar zomerse geuren en temperaturen……………..
LikeGeliked door 1 persoon
😃 Nog iemand!
LikeGeliked door 1 persoon
Wat een plezier om een associatieve beelddenker te zijn. Zeker in dit geval.
Nu begrijp ik jouw antwoord op Harme zijn sokkengedicht!
😀
LikeGeliked door 1 persoon
😄
LikeGeliked door 1 persoon
Associëren is juist de kunst van dichten en leven (vind ik).
Cohen is mijn favoriet, Ook in zijn songs blijft hij poëtisch, maar niet altijd grijpbaar voor mij.
Wat hij met die sokken aanmoet? Misschien omdat het kleren zijn die moeten gewassen worden en dus elke reële associatieband op die manier wordt weggespoeld?
LikeGeliked door 1 persoon
🤔 Da’s een moeilijke.
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi geschreven, Anna… van filosofische ‘sok’ naar poëtische lavendelgeurige herinneringen… Heerlijk.
LikeGeliked door 1 persoon
Dankjewel. 😊
LikeLike
Mooi hoe het hoofd van iemand kan werken; die associaties zie ik als een gift. Ik lees jouw associaties en zie daarbij ook weer beelden.
LikeGeliked door 1 persoon
Fijn om te horen!
LikeGeliked door 1 persoon
Van mij zal je geen kwaad woord horen over Leonard Cohen. Associaties moeten kunnen, maar misschien is een sok daarvoor iets te banaal ? Lavendel daarentegen…
LikeGeliked door 1 persoon
Zal wel zoiets zijn, ja.
LikeLike