een ommetje waard

Auteur anna b.

Omwegen horen wegen om te zijn. Met een doel voor ogen, neus en oren, om te zien, ruiken, horen.

(Matthias Verbergt – dS 6 augustus 2018)

Sommige verhalen zijn zo apart dat ze vragen om omwegen. Wegen ‘om’ de kortste of snelste weg naar huis. In Hauterives, een onooglijk dorpje in de noordelijke Drôme (ten zuidoosten van Lyon), vonden we zo’n verhaal. Het verhaal van Facteur Cheval en zijn Palais Idéal.

We schrijven een dag in april 1879. Meneer Cheval, een Franse postbode van 43, is op de terugweg van zijn dagelijkse ronde als hij struikelt over een wel zeer aparte steen. Terwijl hij daar ligt, flitst een lang gekoesterde droom aan zijn ogen voorbij: een paleis bouwen, mooier en fantasierijker dan in het mooiste sprookje.

Het blijft niet bij die droom want op een dag legt hij in de moestuin achter zijn huis de eerste steen. 33 jaar lang zal hij aan zijn droom bouwen en houwen. 10000 dagen en nachten lang, 93000 volle uren. Na het werk uiteraard want er moet brood op de plank komen. Inspiratie vindt hij op zijn dagelijkse ronde in de buurt. In de bouwstijlen van huizen en boerderijen onderweg, in stenen die hij her en der vindt, in het landschap, in de geïllustreerde tijdschriften die hij aan huis bezorgt, in de ansichtkaarten die hij in de bussen gooit. Alles verdwijnt in de kruiwagen van zijn fantasie en zo groeit langzaam maar zeker zijn Palais Idéal. Met doorgangen, uitkijkpunten, verborgen hoekjes. Vol mythologische wezens, dieren, planten, een mix van oosterse en westerse motieven en zelfs spreuken. Wie niet beter weet, waant zich ergens in een jungle in het Verre Oosten. Facteur Cheval heeft oog voor detail. Met de jaren meer en meer. Want hoe verder de tijd schuift, hoe gedetailleerder zijn werk wordt.

Gespaard wordt hij nochtans niet. Hij wordt bespot, uitgelachen om zijn ‘belachelijke’ en ‘onmogelijke’ idee. Bovendien verliest hij zijn eerste echtgenote en later ook zijn dochter. Maar hij zet door. Deels om zijn verdriet een plaats te geven, deels uit trots. Als het paleis in 1905 klaar is – hij is dan al de 70 voorbij -, leidt hij de eerste bezoekers zelf naar binnen.

20180714_132734

 

Niet lang daarna krijgt hij erkenning uit alle hoeken van de kunstwereld. Het kunstwerk in zijn tuin wordt de internationale referentie voor spontane, naïeve kunst en hij krijgt bezoek van Picasso, Max Ernst, André Breton en vele anderen.

Vandaag is het Paleis Idéal een goed uitgebate trekpleister in een mooie, maar nauwelijks toeristische omgeving. Naast het paleis bevinden zich een exporuimte en een winkeltje. Er worden artistieke workshops georganiseerd en voor de kinderen is er een leuke zoektocht. Onlangs nog werd er een film opgenomen die later in de filmzalen komt.

 

Deze foto’s lichten alvast een tipje van de sluier op, maar eigenlijk zou je het met eigen ogen moeten zien. Als je eens in de buurt bent, of een ommetje wil maken zoals wij.

Je zult onder de indruk zijn van Chevals trots: ‘le travail d’un seul homme’.

 

25 gedachtes over “een ommetje waard”

  7. Sinds de keer dat ik in de middelbare school tijdens de les Frans erover las, ben ik geïntrigeerd. Ben het nooit helemaal vergeten, maar merci voor de reminder. We moeten misschien toch eens wat dieper Frankrijk in, niet als ommetjes, maar als bestemming dan!

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  12. Ik dacht hierover al eens een reportage te hebben gezien op de televisie, De postbode was een kunstenaar, dat staat buiten kijf, Voor dit paleis zou ik ook wel een ommetje willen maken,

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.