uit liefde voor papier

Over deze maandagochtend hangt de spanning van eerste dagen. Van jonge traantjes, nieuwe kleren, menig blij weerzien en voorzichtige of net uitbundige verwachtingen. Uit boekentassen en rugzakken stijgt de éénseptembergeur op, een mix van lijm, nieuw kaftpapier en belegde boterhammen. Op tv, sociale media, in de krant, ja zelfs in de supermarkt is het al ‘eerste schooldag’ wat de klok slaat. Mijn oog valt op ‘schriftjes voor scholieren, politici en koningen‘, een kort artikel over het kleine, generatieoverspannende monument der Belgische schooluitzet: het ATOMA-schrift.

Toen ik in de jaren ’70 naar de grote school fietste, kon je er inkt op innemen dat het merk aan het eind van de eerste schooldag op je nog-te-kopen-lijstje prijkte. Groot of klein, geruit, gelijnd, commercieel geruit, van al die varianten heb ik ooit wel een exemplaar versleten. Zelfs voor de tekenles hadden we er ééntje nodig. Om te noteren wat we voor de volgende opdracht moesten meebrengen maar aangezien we soms een maand aan één opdracht werkten – het natekenen en schilderen van een conserveblik bijvoorbeeld 🙂 – waren er maar een handvol blaadjes gebruikt. Tot aan de invoering van de digitale agenda gebruikte ik Atoma’s als persoonlijke agenda. Makkelijk zat. Als je wat broddelde, haalde je het blad eruit en je begon gewoon opnieuw. Zoon één, twee, drie en vijf hebben er gehad én gebruikt (de ene al wat meer dan de andere). 😉 Zoon vier heeft momenteel een blauw exemplaar als heen-en-weer-schrift van en naar de zorginstelling en ook de echtgenoot gebruikt nog altijd Atoma’s, in diverse kleuren en voor diverse doeleinden.

Atoma was/is, in vergelijking met zijn alternatieven, nochtans duur. Duur maar van goede kwaliteit blijkbaar. Want het papier is na 45 jaar opslag op zolder nog altijd niet brak. Die kwaliteit – luxepapier van 9 mm, zegt de bedrijfsleidster – , een trots bogen op traditie – er wordt nog altijd met de oorspronkelijke machine van 1958 geproduceerd – én het label van hofleverancier maken dat het familiebedrijfje uit Dilbeek, ondanks een vervallen patent en bikkelharde concurrentie, zich tot op vandaag toch staande wist te houden in het land der schriftjes.

Het was de grootvader van de huidige bedrijfsleiders die aan de basis lag van het succesvolle concept. De man baalde naar verluidt van spiraalschriftjes waarvan de lijntjes links en rechts niet op dezelfde hoogte stonden en droomde van een systeem waarbij je zonder schade blaadjes kon wegnemen of terugsteken. Twee Franse ingenieurs, André Thomas en André Martin – vandaar ATOMA –  staken hun knappe koppen bij mekaar en kwamen met een nieuw concept op de proppen …

The rest is history.

Hoeveel van die kleurrijke schriftjes er ondertussen zijn volgepend en volgepotlood, is me een raadsel. Het moeten er miljoenen zijn. Voor school, voor het werk, als huishoudboekje of weet ik veel. Met leerstof, schetsen, cijfers en ideeën in het corpus. Met doedels, literaire, amoureuze en andere ontboezemingen in de marge(s). Hoeveel bedrijfs- en bestuursgeheimen er overal te lande in besloten zitten, is onbekend. En wat te zeggen van het aantal verborgen verlangens en geheime ideeën die eraan zijn toevertrouwd? En nadien, met dank aan de fysieke verschijningsvorm van de schriften, weer probleem- en sporenloos verwijderd?

Soms werden de schriftjes zelfs hoofdpunten van het nieuws. Met Leo Delcroix bijvoorbeeld, die daarin allerlei affaires en doofpotoperaties binnen zijn partij (CVP) had genoteerd. Koning Boudewijn ging er prat op ze te gebruiken. En ook politici uit het computertijdperk – Di Rupo en De Wever bijvoorbeeld – laten zich nog graag fotograferen met een stijlvolle Atoma onder de arm. Het geeft hen gewicht. Letterlijk en figuurlijk.

Ik durf erop te wedden dat er ook op jullie zolders, in jullie kelders Atoma-schriftjes stof liggen te vergaren. Neem ze bij gelegenheid nog eens vast. Ze zijn geschiedenis. Wie weet wat ze je allemaal te vertellen hebben …

 

48 gedachtes over “uit liefde voor papier

  1. Ik heb er vele, in alle kleuren van de regenboog, volgeschreven, vroeger en nu. A4 en A5-formaat.
    Schoolschriften, geheimenboekjes, om lijstjes in te noteren, en er slingeren er hier nog een paar rond.
    Duur, maar de prijs waard.

    Geliked door 1 persoon

  2. Deze post leest als een thriller, geen idee waarom 😀

    Mijn lievelings-Atoma was eigeel met een gemarmerd kartonnen omslag. Het was een “leesdagboek” waarin je tijdens een bepaald schooljaar minstens 5 boekrecensie(tje)s diende neer te pennen. De mijne is voor driekwart gevuld geraakt.

    Geliked door 1 persoon

  3. Van uit mijn schooltijd heb ik enkel nog de Franse, Engelse en Duitse Spraakkunst boeken die ik ter zijner tijd nog eens ter hand nam. Verder niks meer behalve een prikboekje uit het derde kleuterklas.

    Geliked door 1 persoon

  4. Geloof niet dat ik die ooit op school gebruikt heb. En nu ik verhuisd ben zijn er zeker weg! Uiteraard hebben mijn dochters die wel gebruikt, heb er dus mijn zuur verdiende centjes aan uit gegeven 😀. Het is inderdaad kwaliteit.

    Geliked door 1 persoon

  5. Nostalgie. Ja, ook ik gebruikte (af en toe) ATOMA-schriftjes. Maar vaak ook gewone ringmappen. 2-ring, 4-ring of heel-veel-ring.
    De hele eerste week van een nieuw schooljaar (in ’t middelbaar) was het noteren wat de leraar wilde dat je gebruikte. De boeken mochten we ophalen bij het boeken-school-fonds. De schriften – ook ATOMA – ging je bijna dagelijks kopen. Voor wiskunde, Nederlands, geschiedenis, biologie, tekenen, aardrijkskunde, muziek … enzovoort. En passer, stiften, winkelhaak, pennen (met of zonder Chinese inkt), lat, regel, …

    Geliked door 1 persoon

  6. Ik zat in scholen waar enkel met losse cursusbladen en mappen werd gewerkt. In het begin van het schooljaar allemaal netjes met versterkingsringetjes rond de gaatjes, naarmate de mot in de goeie voornemens zat, vaak uitgescheurd.
    Hier in huis ligt nog wel zo’n schriftje, zuinig én lijntjesbladen én ruitjes in 1 ring verzameld. Maar ik geloof toch niet dat ik veel van die schriftjes heb gekocht.

    Geliked door 1 persoon

  7. O ja, hier nog een Atoma-fan. Als kind kreeg ik ze niet wegens te duur. Later, als leerkracht, gebruikte ik ze ook als agenda. De laatste jaren was ik ze met de intrede van de digitale agenda eigenlijk wat vergeten. Je doet me met dit blogje weer zin krijgen in de aanschaf van een Atoma-schrift… maar ik verga hier al in de schriften. Ik koop er sowieso te vaak en teveel. Ik kan geen schrijfwarenwinkel voorbij lopen… De geur van papier en inkt is héél aantrekkelijk.

    Geliked door 1 persoon

    1. ohhhhh lala, zo is er de bekende school agenda voor leerkrachten jawel van atoma – zal ik dan toch kleuterleidster worden?! – hahahah

      ik kan er ook niet aan voorbij lopen… nu ben ik fan van de uit gombare pennen en de pennen van scheider in vele kleuren…

      Geliked door 1 persoon

  8. Hahahaha, ja die hadden wij niet, van Atoma, van wie wel, geen idee eigenlijk, maar ik doe dat met regelmaat, mooie schriftjes die ik nog heb bewaard, en zeker weten met hele wijze dingen erin opgetekend zelfs, tot dromen, die ik vergeten was en al uit zijn gekomen zelfs!

    Echt… heel bijzonder inderdaad.

    X

    Geliked door 2 people

      1. Ik heb het echt gestaan, opdrachten voor Nederlands in de brugklas… bij tekenles ook trouwens.. teken je toekomst… hoe ziet jouw toekomst eruit, schrijf het in zoveel woorden, bla… echt heel apart om het dan nu terug te lezen, hahaha

        Geliked door 1 persoon

  9. Atoma schriftjes…..ja….herinnering komt boven.
    Ik herinner me dat ze toch vrij duur waren en dat ik het moest stellen met de namaak-versie, het merk kan ik me niet meer herinneren.

    Geliked door 1 persoon

  10. Ik gebruik ze nog altijd om verhalen te schrijven, zodat ik zo nodig delen kan verplaatsen, of bijvoorbeeld uit het schriftje met outlines die voor het verhaal waar ik aan bezig ben kan uithalen. Niet noodzakelijk de echte, maar wel dat systeem.

    Geliked door 2 people

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.