I am not what happened to me. I am what I choose to become.

Carl Gustav Jung

Het zou het levensmotto van Frieda Hughes kunnen zijn. Frieda Hughes. Het verhaal van een vrouw. Wifty. Een verhaal vol veerkracht. Van telkens weer recht klauteren na verlies en verdriet. Van zich telkens weer bevrijden uit “the waste( )land” zoals ze zelf zegt. Of hoe je in wat je overkomt toch een missie kan vinden. “I want to live with passion and power. Somebody’s got to stay alive and make it worthwhile.” zei ze onlangs in een interview. Een straffe uitspraak van een straffe madam.

Want sommige levensverhalen zijn zo tragisch dat je ze nauwelijks gelooft. Omdat ze een realiteit vertellen die elke verbeelding overtreft. Frieda Hughes dus. Enige dochter van twee literaire iconen. Van de Britse ‘Poet Laureate’ Ted Hughes en de Amerikaanse dichteres Sylvia Plath. Twee geliefden die toch uit elkaar gingen. Allebei bejubeld en verguisd. Zowel bij leven als postuum. Allebei publiek gerespecteerd om hun creatief talent. Allebei uitgespuwd omwille van beslissingen in de privésfeer. Hij, omdat hij een depressieve vrouw met twee jonge kinderen in de steek liet voor een vriendin van het huis. Zij omdat ze zelfmoord pleegde in de keuken van haar Londense flat, terwijl de kindjes van 1 en bijna 3 een beetje verder lagen te slapen.

Dat kindje van bijna drie was Frieda. Nu een mooie vrouw van 56. Knap en goedlachs. Schrijfster van kinderboeken, dichter en schilder. Alternative Values heet haar laatste bundel. Aan haar moeder heeft ze zelf nauwelijks herinneringen. Alles heeft ze van horen zeggen. Van foto’s en van de teksten die ze achterliet. Frieda was veertien toen ze toevallig hoorde dat haar mama zelfmoord had gepleegd. Haar vader had haar en haar broer nochtans altijd verteld dat ze aan een longontsteking gestorven was. Om hen nog meer leed te besparen. Hij had ook nooit een kwaad woord over de moeder van zijn kinderen gezegd. Sprak over haar als was ze een engel. In het interview vertelt Frieda hoe hard het was te moeten lezen wat er over haar ouders allemaal geschreven werd. Hoe er over hen door vreemden geoordeeld werd. Hoe ze werden afgeschilderd in een film of een boek. Tot op vandaag.

We kunnen ons niet voorstellen hoe moeilijk het moet zijn telkens opnieuw van anderen te horen wat je is overkomen. De zelfmoord van haar moeder bijvoorbeeld. Sylvia Plath was depressief en het was niet de eerste keer dat ze een zelfmoordpoging ondernam. Een wanhopige vrouw, die in buien van razernij teksten van haar man verbrandde. Op een avond legde ze haar kinderen te slapen, bakte brood voor hun ontbijt, maakte alle kieren tussen de keuken en de kamers van de kindjes met vochtige doeken dicht, draaide het gas open en stak haar hoofd in de oven. Onvoorstelbaar luguber, maar tegelijk ook lief. Met moederliefde. Omdat ze in haar wanhoop toch eerst aan haar kinderen dacht. Wilde dat ze veilig waren. Dat ze bleven leven. Na de zelfmoord leed Frieda enkele jaren aan amnesie. Vermoedelijk als reactie op de oma die probeerde de kinderen bij hun papa weg te halen. Maar ook daarna stopte het onheil niet. Haar vaders nieuwe partner pleegde ook zelfmoord. Nadat ze eerst haar eigen dochtertje vermoordde. Het (half-) zusje van Frieda dus. Frieda was toen 9.

Als ze over haar vader vertelt, over de tijd die ze met hem doorbracht, over de gedichten die hij over haar schreef (Full Moon and Little Frieda bijvoorbeeld) voel je alleen veel liefde en respect. Geen boosheid of verwijten, terwijl hij zelf zijn hele leven gebukt ging onder de schuldgevoelens op zijn schouders. En nog was het niet gedaan.  Want in 2009 pleegde ook haar enige broer, het kindje van bijna 1 in de flat, zelfmoord. Zelf trouwde en scheidde Frieda 3 keer. Kinderen kreeg ze niet. Of wilde ze niet (dat is niet helemaal duidelijk).

Op dagen waarop mijn energie weer zoek is en ik me soms figuurlijk bij mekaar moet rapen, zal ik aan Frieda denken. Aan haar veerkracht. Aan haar positivisme. Aan haar missie: ondanks alles, niet in de schaduw leven van haar ouders of van wat haar is overkomen, maar voluit haar eigen weg gaan. Een spoor achterlaten. Met een krachtige stem. Creatief-scheppend. In kinderboeken, gedichten en schilderijen over de grote thema’s van leven, liefde en dood. Een beetje alternatief misschien, maar dat is o zo begrijpelijk.

Frieda Hughes, Alternative Values

bronnen : http://www.standaard.be/cnt/dmf20160602_02320839, wikipedia, google images