(*Volgens Fons Leroy van de VDAB  gelden alle initiatieven ook voor bore-out, maar omdat er een probleem is met de perceptie van die term in de publieke opinie, spreekt men doorgaans alleen over burn-out.)

Gisteren had ik een déjà vu. Ik las een elfje van iemand die zich aan het opvreten was omdat ze naar de controlearts moest en de nervositeit en het onbehagen die rond zo’n bezoek hangen, nestelden zich stante pede naast me op de bank. En ik herlas mijn blogpost over het controlebezoek van Mensura na de burn-out/(bore-out) diagnose. Op de keper beschouwd best een openhartig emo-stukje, maar zo is het hier wel gegaan bij de eerste, enige en tegelijk ook laatste controle tijdens mijn ziekteverlof. Een voorbeeld van hoe het niet moet in de “opvolging/begeleiding” van mensen die voor lange tijd out zijn.

29 oktober 2014. Zo’n 20 maanden geleden ondertussen. Een ochtend waarop de waterlanders niet wilden stoppen met vallen. Waardoor plots alle onderwijsvuur gedoofd leek. Ik zat, om het met een bijbels beeld te zeggen, in zak en as. Opgebrand. Leeg. 0, 0000000005 % fut. En tegelijk voelde ik me wanhopig en rouwig en ook schuldig, want ik wilde dat helemaal niet. Gaf heel graag les tot een opgelegde en vierkant draaiende vakwerking, onkunde en ook wat onwil het werkplezier kwamen bederven. Omdat ik zo verbouwereerd was over een aantal dwaze beslissingen dat ik blokkeerde. En stopte met functioneren.

Van zodra de dokter het hoge woord liet vallen, zag ik het plots overal opflakkeren. In de krant, op radio en tv, op het internet, tot in boeken van ervaringsdeskundige BV’s toe. En vandaag was het er weer. Twee keer zelfs. Eerst op Facebook in een reclameboodschap van de Premium Lifestyle Club van Inge Rock. Een duur en ‘sjiek’ ogend programma dat gewiekst inspeelt op de gelukshype en mensen probeert te strikken die uitgeput, burn-out of gewoon ongelukkig zijn. En even later dook het weer op in de Standaard. In kleine, onopvallende letters stond bovenaan waarover het artikel ging “Weer aan het werk na burn-out.” Daaronder in grote, vette letters “Geef de perfectionisten een cursus werkdruk”.

Het voelt als een trap op mijn verbrande tenen. Het maakt me boos. Ten eerste, omdat die vette titel de lading van het artikel absoluut niet dekt. Want daarin ligt net de nadruk op allerlei overkoepelende preventie en re-integratie initiatieven zoals een uitgebouwd welzijnsbeleid op de werkplek, de oprichting van een taskforce burn-out, de rol van de PAPSY – zalig woord voor interne preventieadviseur psychosociale aspecten – of de externe preventieadviseur van instellingen als Idéwé bijvoorbeeld, en het belang van profiling.

Daar heb je het: profiling. Profiling is prima, maar dan wel voor elke werknemer in je team. En voor het team van werkgevers. Zodat je de juiste man/vrouw op de juiste plek inzet. Dat je zo goed mogelijk speelt met alle aanwezige talenten op de werkvloer. Waarom moet je dan in je burn-out beleid alleen de perfectionistisch ingestelde mensen aanpakken door ze naar een ‘cursus werkdruk’ te sturen? Een burn-out krijg je toch NOOIT ALLEEN? En nu we toch in hokjes denken : waarom dan niet de je-m’en-foutisten bijscholen die het anderen soms onmogelijk maken om te blijven functioneren? Waarom niet de werkgever verplichten in eigen boezem te kijken? Maar daarover hoor je niets. Nee. Stuur de perfectionisten maar op cursus. Dan hebben wij een beleid en zij een probleem. Alsof alleen perfectionistisch ingestelde mensen binnen bedrijf of school verantwoordelijk zijn voor de burn-out epidemie in zowat alle sectoren.

Meer en meer bedrijven maken gelukkig werk van een re-integratiebeleid en dat is geen dag te vroeg. Ook de Vlaamse Overheid. Ook het Ministerie van Onderwijs dus. Op papier althans, want in de praktijk heb ik daar nog altijd niets van gezien. En hier boort het artikel een interessante gedachte aan. Want, zo staat er, “de draagkracht van iemand die burn-out is, is aangetast en wordt vaak niet meer als voorheen.” Dat zou wel eens kunnen kloppen. Ik merk dat ik nog gevoeliger ben geworden voor prikkels allerhande. Vooral geluid en licht. Emotioneler ook. Mijn energiecurve toont geen rimpelingen, maar hoge golven. Gelukkig met meer en meer tijd tussen de dalmomenten. En ook mijn concentratievermogen is niet meer wat het was. Ik heb moeite met een lange film of bij het lezen van een (dikkere) roman.

Voor een werkgever is dat cruciale kennis om mee te nemen bij de re-integratie. Bovendien zou de werkgever ook best echt “luisteren naar de wensen van de werknemer bij zijn terugkeer.” In dialoog gaan dus en zoeken naar een werkbare oplossing. Maar dat impliceert ruimte durven geven. Vertrouwen schenken om andere dingen te (laten) doen. Om dingen anders te (laten) doen. Out-of-the-box denken.

For the time being blijf ik op een veilige afstand. Overschouw ik de dingen vanop een bank in het bos. Als geregistreerd loopbaanonderbreker. En zonder out-of-the-box denken aan de overkant, wordt dat heel waarschijnlijk ook loopbaanafbreker.

En tot slot, nog een positieve burn-out noot …

“for it’s better to burn out than to fade away”

(Neil Young, Hey Hey, My My, 1979)